Modanın sanat aşkı

Modern sanatla birlikte palazlanan moda, yüz yıldır sanatlave sanatçılarla beslenmeye devam ediyor. Ancak bu kez sıramüze gibi mağazalarda…

Beymen’in Zorlu AVM’deki mağazasında her an bir heykelle ya da dünyaca ünlü bir illüstratörün eseriyle karşılaşabilirsiniz. Dünyada özellikle lüks ürün satan mağazalar, sanatın gücünden son yıllarda daha fazla faydalanmaya başladı. Sanat ve modanın birbirini beslemesi yeni bir şey değil. Modern sanatla birlikte doğan modayı sanattan ayrı düşünmek imkânsız elbette… Zira moda, ilk modern sanat akımı olarak kabul edilen “izlenimcilik”le ortaya çıkıyor; dışa vurumculuk, gerçek üstücülük, fütürizm gibi birçok sanat akımıyla da gelişiyor. Örneğin kübist sanatçılar doğayı tuval üstünde geometrik şekillerle aktarmaya çalışırken, hazır giyimin ayak sesleri de bedeni parçalara bölerek herkese uygulanabilecek hazır kalıplar üretimiyle yavaş yavaş duyulmaya başlıyor. Modayla sanatın gerçek anlamda etkileşiminiyse gerçek üstücülük akımında görüyoruz. Gerçek üstücü bazı sanatçılar çalışmalarında moda ürünlerini ve cansız mankenleri sanat ortamı olarak kullanmış; bazı tasarımcılarsa gerçek üstücü yöntemlerle tasarımlarını yapmış. Moda tasarımcıları ve sanatçıların ortak eserleri içinse 1937’de Salvador Dalive Elsa Schiaparelli’nin ortak tasarımı “Istakoz Elbise” en iyi örneklerden… Issey Miyake, Rei Kawakubo, Karl Lagerfeld, Christian Lacroix gibi haute couture tasarımcıların kıyafetlerinde de gerçek üstücü yöntemleri görmek mümkün. Yeni bir dünya kurmak isteyen, makine estetiğini öne çıkaran fütürizmi modaya en iyi taşıyanlar arasında Paco Rabanne, Hussein Chalayan, Francesca Rosella’yı sayabiliriz.

Sanat eseri oldular
Zamanla sadece sanatçıların el attığı tasarımlar değil, efsane moda tasarımcılarının ikonik parçaları da sanat eseri değeri görmeye başladı. Yves Saint Laurent’in ressam Piet Mondrian’ın tablolarından esinlendiği “Modrian elbisesi”, kadına özgürlüğün yolunu açtığı pantolon-ceket takımı gibi… Paris’te Avenue Morceau’da şimdi müze olan evinde, Laurent’in efsane tasarımları birer sanat eseri gibi sergileniyor. Hatta duvarlardaki Andy Warhol’un çizdiği Yves Saint Laurent portreleri de moda ve sanat arasındaki bağı anlatmaya yetiyor.

Paris moda ve sanatın birleştiği daha pek çok sergi ve müzeye ev sahipliği yaptı ve yapıyor elbette… Kraliyet taçlarını yapan Cartier, 1847’den beri ürettiği tasarımlarını ve arka planını yansıtan 200’den fazla arşiv dokümanını “Cartier, Styleand History” sergisiyle paylaşıyor.

Mağazada sergi
Modanın sanatla aşkı sadece tasarımla sınırlı değil artık. Sanatla yanyana durmak isteyen markalar mağazalarında sanat eserleri de sergiliyor. Bu akımın bizdeki öncüsü ise 1980’li yıllardan bu yana çeşitli sergilere ev sahipliği yapan Beymen oldu. Ancak bu kez sergi adresi galeri değil Beymen mağazaları… Beymen’in Zorlu Center’da açtığı 10 bin metrekarelik mağazasında “Unexpected” projesi kapsamında Murat Germen, Ali İbrahim Öcal, Lale Delibaş ve Burak Bedenlier’in marka için özel olarak tasarladığı eserlerini gördük. Nisan ayında iseyeni sürprizler var. Sanatı müşterinin ayağına götürme çabaları Akasya AVM’deki Beymen’de de görülüyor. Ressam Ahmet Oran’ın Beymen için özel olarak mürekkeple tasarladığı 280 metrekarelik eseri mağazanın kalbinde yer alan Blender bölümünün zeminini kaplıyor. Kısacası artık yalnızca alışveriş yapmıyor, sanat eserlerinin arasında hatta üzerinde geziniyorsunuz…

Yazı: Aysun Öz