Otizmli çocuğunuzu daha bağımsız yetiştirmek için neler yapabilirsiniz?

Otizmli çocuğu olan ailelere daha bağımsız çocuklar yetiştirebilmeleri için öneriler…

Otizm, nörolojik ve gelişimsel bir bozukluk ve her 68 çocuktan biri otizmli doğuyor. Nuh’un Gemisi Çocuk Terapi ve Aile Danışmanlığı Merkezi’nin kurucusu ve otizm spektrum bozukluğu olan 11 yaşındaki Nuh’un annesi Mine Nişlioğlu, bu ciddi tabloya rağmen Türkiye’de otizmli çocukların yeterli eğitim alamadığını vurguluyor.

Dünyada otizmli çocuklara, akademik başarı kazanmalarının yanı sıra sosyal yaşama uyum sağlayabilmeleri, hayatlarını idame ettirebilmeleri ve bağımsızlık kazanabilmeleri için çeşitli olanaklar sunulduğunu söyleyen Mine Nişlioğlu “Türkiye’de bu konuda daha çok aşama kaydedilmesi gerekiyor. Bu noktada da ailelere çok büyük sorumluluklar düşüyor. Ailelerin yapabileceği farklı uygulamalar var. Bunlar sayesinde bizler de daha bağımsız çocuklar yetiştirebiliriz” diyor.

1- Çocuklarınızı sosyal çevreden soyutlamayın ve çevrenizdekilere otizmi öğretmeye çalışın
Çocuklarımızın kesinlikle sosyal çevreye girmeleri, kendi yaşıtlarıyla oyun oynayabilmeleri, ‘normal’ çocuklar gibi yaşamaları gerekiyor. Çocuk her ne olursa olsun taklit ederek öğrenir. Ancak toplum olarak hiç bilinçli olmadığımız için bu durum hayata geçemiyor. Örneğin otizmli oğlumu parka götürüyorum; çocuğum bağırdığında veya sevinçle zıp zıp zıpladığında diğer anneler çocuklarını uzaklaştırıyorlar. Bu bakış açısını kırmamız lazım. İnsanlara otizmi bilmedikleri için kızmamalı, öğretmeye çalışmalıyız. Zaten başka çaremiz yok. Bir anne bile oturup dinlese, kendi çocuğuna “Bak kardeş ne kadar tatlı, senin dediklerini anlamıyor ama sen onunla oyna, çünkü zamanla anlayacaktır” dese kazancımız büyük olacaktır.

2- Otizmli çocuğu olan diğer ailelerle görüşün ve çocuklarınızı bir araya getirin
Artık sosyal medyada veya gittiğimiz rehabilitasyon veya terapi merkezlerinde diğer ailelerle bağlantı kurabiliyor, tanışabiliyoruz. Konuşmak bizim gibi ailelere çok iyi geliyor, dünyada yalnız olmadığımızı anlıyoruz. İkinci olarak da çocuklarımızı bir araya getirmek, oynamalarını ve paylaşmalarını sağlamak çok faydalı oluyor, birçok şeyi anlamaya ve öğrenmeye başlıyorlar.

3- Çocuğunuzun eğitimini, hedefleri kapsayan bir program dahilinde sürdürün
Otizmli çocuklara, mutlaka onlara özel bir program yapılmalı ve bu program dahilinde çalışılmalı. Bu program terapi merkezinden istenmeli ve takip edilmeli. Çalışmaların nasıl yapıldığı izlenmeli ve mutlaka evde de tekrarlanmalı. Plana bağlanmayan, programsız ve tekrarsız hiçbir eğitim yürümüyor.

4- Çocuklarımız farklı şekillerde öğrenebilirler. Bu konuyu çocuğunuzun terapistleriyle ve okul öğretmenleriyle görüşün
Her çocuk mutlaka öğrenir ama öğrenme şekilleri farklı olabilir. Konuşma terapistimiz bir okuma kitabını yeniden düzenleyerek, resimlerin altındaki yazıları daha basitleştirerek, yazıyla resmi özleştirerek ve ezberlemesini sağlayarak o sırada 4 yaşında olan oğlumun bir kitabı okumasını sağlamıştı. Bu bizim için bir milat oldu, sonrasında diğer kitaplar geldi. Bu tip kitapları siz de yaratabilirsiniz. Farklı bir öğretme metoduyla çocuğunuzun öğrenmesini sağlayabilirsiniz.

5- Gölge öğretmenle çalışın
Çalışıyorsanız ve otizmli çocuğunuz için bakıcı tutmanız gerekiyorsa, lütfen işe alacağınız kişinin gölge öğretmen olmasına özen gösterin. Hiç değilse bakıcınızın bir rehabilitasyon veya terapi merkezinde en az bir ay eğitim görmesini sağlayın. Gölge öğretmen çocuğunuzla terapi seansına girmeli, izin verilmiyorsa seanstan sonra terapistle görüşerek dersteki uygulamaların nasıl yapıldığını öğrenmeli. Mümkünse seans videoya çekilmeli. Çünkü çocuğun terapide öğrendiklerini evde en az 20 kere tekrarlaması lazım, yoksa terapinin hiçbir anlamı kalmaz. Gölge öğretmen, çocuğunuz okula başladığında da onunla birlikte derse girmeli, artık bu uygulamaya izin veriliyor.